Thuộc nhóm F trong 11 điều kiện thương mại quốc tế Incoterms 2010, FCA là viết tắt của Free Carrier – giao cho người chuyên chở. Đây là vấn đề rất phổ biến mà bất kì ai đã và đang làm trong lĩnh vực xuất nhập khẩu đều phải nắm rõ. Vậy thực chất FCA là gì? Ưu, nhược điểm của điều kiện giao hàng FCA là gì. Cùng Wingo tìm hiểu cụ thể trong bài viết này nhé!

Bảo hiểm hàng hóa trong điều kiện FCA:

Theo điều kiện FCA, không bắt buộc bên nào phải mua bảo hiểm cho lô hàng. Nhưng để phòng tránh rủi ro, khuyến khích bên có đoạn rủi ro dài hơn mua bảo hiểm cho lô hàng.

Ví dụ: hàng hóa được chuyển rủi ro từ người bán sang người mua tại nhà máy của người bán. Tức là đoạn rủi ro của người mua trong trường hợp này là từ nhà máy của người bán trở về kho người mua. Đoạn này kéo dài và mang lại rủi ro cao cho người mua. Qua đó khuyến khích người mua trong trường hợp này mua bảo hiểm cho lô hàng để bảo vệ lợi ích của mình.

Công ty logistics chúng tôi được thành lập từ năm 2008, đến nay công ty đã hỗ trợ hơn 1000 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục hải quan và vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu cho đối tác

Tại Việt Nam công ty logistics chúng tôi có hệ thống văn phòng chi nhánh khắp 3 miền như Hà Nội, Hải Phòng, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bình Dương. và hơn 300 nhân sự

Công ty logistics cước vận chuyển toàn cầu có mạng lưới chi nhánh, đối tác rộng khắp từ China, Taiwan, Korea, Singapore, Malaysia...tới châu Âu, châu Mỹ , Úc luôn đảm bảo cho việc giao nhận hàng hóa đến tay khách hàng được nhanh và an toàn nhất.

Sự tương phản giữa FCA và DAP, DPU

FCA giao hàng tại cơ sở của người bán được xem như trái ngược với DAP giao tại cơ sở của người mua, còn FCA giao hàng tại điểm tập kết xem như trái ngược với DPU giao tại điểm tập kết. Theo đó, người bán FCA giao hàng tại cơ sở của người bán khi hàng được bốc lên phương tiện vận tải, còn người bán DAP giao hàng tại cơ sở của người mua khi hàng vẫn trên phương tiện vận tải. Trường hợp thứ hai, người bán FCA giao hàng tại điểm tập kết khi hàng chưa được bốc lên phương tiện vận tải, còn người bán DPU giao hàng tại điểm tập kết khi hàng đã được dỡ khỏi phương tiện vận tải.

FCA thuộc nhóm C – Incoterms 2020

FCA thuộc nhóm F gồm ba điều kiện:

Nhóm F (chữ cái đầu tiên của từ “Free”) trong FCA có thể hiểu là người bán được “Giải thoát trách nhiệm” giao hàng và “Không phải chịu chi phí” sau khi giao hàng cho người chuyên chở (Carrier) tại nơi quy định.

Các điều kiện nhóm F đều quy định nghĩa vụ ký hợp đồng vận tải là nghĩa vụ của người mua vì người bán chỉ có thể giao hàng khi người mua đã chỉ định người chuyên chở hoặc con tàu nhận hàng. Nếu người mua có thể ký hợp đồng vận tải với giá cước ưu đãi hoặc điều kiện thuận lợi thì người mua nên sử dụng các điều kiện nhóm F để giành quyền thu xếp hợp đồng vận tải.

Nhận xét về điều kiện giao hàng FCA:

- FCA trong vận tải đường hàng không gần như tương tự với FOB trong vận tải đường biển. Trong nhiều trường hợp, hải quan sẽ yêu cầu người nhập khẩu thay đổi điều kiện giao hàng trên hợp đồng hoặc Invoice từ FOB sang FCA nếu hàng hóa được vận chuyển theo đường hàng không.

- FCA thông thường người bán không cần làm thủ tục hải quan xuất khẩu mà người mua sẽ chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ này. Tuy nhiên, tùy theo thỏa thuận của đôi bên thì người bán sẽ làm bằng chi phí của mình hoặc chi phí của người mua. Vì thủ tục xuất khẩu tại nước sở tại, người bán sẽ nắm rõ hơn người mua về những thủ tục và giấy tờ cần thiết.

- FCA vẫn là một trong nhiều điều kiện được sử dụng nhiều tại Việt Nam đối với vận tải đường hàng không (tương tự như FOB). Vì người nhập khẩu tại Việt Nam sẽ chủ động book cước vận tải quốc tế, chủ động trong việc lấy hàng tại nước xuất khẩu, kiểm tra chi tiết hàng hóa trước khi bốc hàng lên phương tiện vận tải quốc tế.

Công ty logistics chúng tôi được thành lập từ năm 2008, đến nay công ty đã hỗ trợ hơn 1000 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục hải quan và vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu cho đối tác

Tại Việt Nam công ty logistics chúng tôi có hệ thống văn phòng chi nhánh khắp 3 miền như Hà Nội, Hải Phòng, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bình Dương và hơn 300 nhân sự

Công ty logistics cước vận chuyển toàn cầu có mạng lưới chi nhánh, đối tác rộng khắp từ China, Taiwan, Korea, Singapore, Malaysia...tới châu Âu, châu Mỹ , Úc luôn đảm bảo cho việc giao nhận hàng hóa đến tay khách hàng được nhanh và an toàn nhất.

Vận chuyển hàng hóa quốc tế đường biển

Vận chuyển hàng hóa quốc tế đường hàng không

Vận chuyển hàng đóng ghép container, hàng kho CFS - CFS

Dịch vụ khai báo hải quan hàng hóa xuất nhập khẩu

Dịch vụ vận chuyển nội địa bằng xe tải, xe đầu kéo đến kho, xưởng khách hàng

Dịch vụ xin giấy phép nhập khẩu, công bố, hợp quy, hợp chuẩn, kiểm định, kiểm tra chất lượng.

Để biết thêm thông tin chi tiết, quý doanh nghiệp có thể liên hệ chúng tôi - công ty logistics cuocvanchuyen để được tư vấn chi tiết hơn.

Chứng từ giao hàng và Chứng từ vận tải

Người bán nhóm F phải chịu phí tổn cung cấp cho người mua bằng chứng thường lệ về việc giao hàng. Bằng chứng thường lệ đó có thể không phải là chứng từ vận tải, mà chỉ là chứng từ xác nhận đã nhận hàng từ người bán. Nếu người mua yêu cầu người bán phải cung cấp chứng từ vận tải, người bán có thể giúp người mua đổi bằng chứng thường lệ đó lấy chứng từ vận tải. Tuy nhiên, chi phí và rủi ro để lấy được chứng từ vận tải do người mua chịu.

Mặc dù theo quy tắc nhóm F, người mua phải thu xếp và trả cước phí chuyên chở (nghĩa là người mua ký hợp đồng trực tiếp với người chuyên chở), người chuyên chở vẫn có thể phát hành chứng từ vận tải cho người bán để chứng minh rằng người bán đã giao hàng cho người chuyên chở. Trong trường hợp này, chứng từ vận tải sẽ vừa là bằng chứng của hợp đồng vận tải và vừa là bằng chứng về việc giao hàng của người ban cho người chuyên chở.

Tuy nhiên, nếu người bán không thể lấy được chứng từ vận tải từ người chuyên chở, thì người bán chỉ cần lấy được bất cứ bằng chứng nào để chứng minh là mình đã giao hàng cho người chuyên chở. Vì đứng ở góc độ pháp lý, chính người mua (người ký hợp đồng với người chuyên chở) là người chịu trách nhiệm lấy được chứng từ vận tải từ người chuyên chở để người mua có thể nhận hàng và khiếu nại về hàng hóa tại cảng đến, chứ không phải là người bán. Trong nhiều trường hợp, người chuyên chở không phát hành chứng từ vận tải với lý do người mua chưa hoàn thành nghĩa vụ đối với họ theo hợp đồng vận tải (chẳng hạn như chưa trả một phần hoặc toàn bộ cước phí theo như hợp đồng vận tải), những rủi ro đó người mua phải gánh chịu.

Vận đơn với ghi chú ‘trên tàu’ trong FCA

Một trong số những điểm mới của Incoterms 2020 là, nếu các bên theo FCA đã thỏa thuận, người mua phải chỉ thị cho người chuyên chở phát hành cho người bán, với chi phí và rủi ro người mua chịu, chứng từ vận tải quy định hàng hóa đã được bốc (chẳng hạn như vận đơn có ghi chú hàng trên tàu). Khi người mua FCA đã chỉ thị cho người chuyên chở phát hành cho người bán chứng từ vận tải như vậy, người bán phải cung cấp đúng chứng từ đó cho người mua. Trong trường hợp người chuyên chở từ chối phát hành chứng từ như vậy cho người bán, người bán chỉ có nghĩa vụ cung cấp chứng từ thường lệ làm bằng chứng giao hàng cho người chuyên chở.

Người mua theo nhóm F được quyền lựa chọn người chuyên chở cũng như thời gian, địa điểm giao hàng, trừ khi người mua đã ủy quyền cho người bán thu xếp việc vận chuyển. Nếu hợp đồng theo nhóm F không có quy định về nghĩa vụ thông báo của người mua trước khi giao hàng, điều này gây cho người bán những khó khăn nhất định. Trong thời hạn giao hàng được quy định trong hợp đồng, vào bất kỳ lúc nào người mua cũng có quyền yêu cầu người bán phải giao hàng nếu như người mua đã chỉ định phương tiện vận tải đến nhận hàng. Do đó trong thời hạn giao hàng mà hợp đồng qui định, người bán phải luôn sẵn sàng giao hàng bất cứ lúc nào khi nhận được thông báo của người mua về tên phương tiện vận tải, thời gian và địa điểm giao hàng.

Vì vậy, trong hợp đồng người bán cân quy định rõ ràng thời hạn người mua phải gửi cho người bán thông báo về phương tiện vận tải đã chỉ định, để người bán có thể chuẩn hi hàng hóa. Nghĩa vụ gửi thông báo như vậy được xem là một điều kiện cơ bản, do đó nếu người mua vi phạm, người bán có quyền từ chối nghĩa vụ giao hàng của mình.

Trường hợp người mua đã thông báo địa điểm giao hàng nhưng sau đó muốn thay đổi sang địa điểm khác, người bán không có nghĩa vụ phải trả chi phí di chuyển hàng hóa đến một địa điểm giao hàng mới, miễn là người bán đã hành động phù hợp với các chi thị đầu tiên của người mua và có quyền cho rằng thông báo mới của người mua đã chậm trễ.

Trong thực tiễn sử dụng nhóm F, người bán có thể thu xếp việc vận chuyển thay cho người mua. Nếu các bên thỏa thuận nghĩa vụ bổ sung của người bán như vậy, hợp đồng cần qui định nghĩa vụ thông báo của người mua cho người bán những thông tin cần thiết khi người mua muốn nhờ người bán ký hợp đồng vận tải. Tuy nhiên người bán có quyền từ chối việc này và phải thông báo sớm cho người mua biết. Vì vậy trong hợp đồng nên quy định thời hạn thông báo này để người mua có thể kịp thu xếp việc vận chuyển hàng hóa.

Người bán theo nhóm F phải thông báo cho người mua đủ sớm những chi tiết về việc giao hàng, trên cơ sở đó người mua có thể tiến hành mua bảo hiểm cho hàng hoá để tránh những tổn thất về hàng hoá trong quá trình chuyên chở. Trong Incoterms không chỉ rõ hậu quả trong trường hợp không có thông báo từ phía người bán, do đó người mua cần quy định nghĩa vụ này của người bán trong hợp đồng mua bán. Khi đó, việc người bán không thông báo là một sự vi phạm hợp đồng, và người bán có thể bị quy trách nhiệm theo như luật áp dụng đối với hợp đồng quy định.

Khi mua bán hàng hóa với số lượng lớn, trong hợp đồng thường quy định số lượng hàng hóa có dung sai. Thông thường, người mua giành được quyền chọn dung sai về số lượng với lý do người mua chịu trách nhiệm và chi phí thuê phương tiện vận tải để chuyên chở hàng hóa. Nếu không có quy định về thông báo của người mua về số lượng này cho người bán đủ sớm, người bán hoàn toàn bị động trong việc chuẩn bị số lượng hàng hóa để giao.

Nếu trong hợp đồng quy định người bán có quyền chọn dung sai về số lượng hàng hóa, người mua cần quy định trong hợp đồng mua bán về nghĩa vụ thông báo sẵn sàng giao hàng của người bán đối với số lượng hàng mà người bán quyết định giao. Trên cơ sở đó người mua chỉ định phương tiện vận tải thích hợp để chuyên chở. Để ràng buộc nghĩa vụ thông báo này của người bán, người mua nên quy định nếu người bán vi phạm nghĩa vụ thông báo, người bán phải chịu mọi rủi ro về mất mát hay hư hỏng hàng hóa và mọi chi phí phát sinh.